محسن رادمهر؛ عباس علی پور؛ حسن سعادتی
دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1401، ، صفحه 45-70
چکیده
عامل جغرافیا و ژئوپلیتیک نقش انکارناپذیری در وقوع جنگ‌ها ایفا می‌کنند. دولتمردان کشورهایی که با محدودیت‌های ژئوپلیتیکی روبه‌رو هستند، غالباً برای تغییر این وضعیت، دیدگاه‌های توسعه‌طلبانه‌ای نسبت ...
بیشتر
عامل جغرافیا و ژئوپلیتیک نقش انکارناپذیری در وقوع جنگ‌ها ایفا می‌کنند. دولتمردان کشورهایی که با محدودیت‌های ژئوپلیتیکی روبه‌رو هستند، غالباً برای تغییر این وضعیت، دیدگاه‌های توسعه‌طلبانه‌ای نسبت به همسایگان خود دارند. کشور ایران نیز با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی‌اش، همواره مورد تهدید قرار گرفته است. جنگ هشت‌ساله عراق علیه ایران، به عنوان یکی از مهم‌ترین جنگ‌های دوره معاصر تا حد زیادی متأثر از ژئوپلیتیک و عامل جغرافیا بوده است. هدف این پژوهش بررسی و تبیین زمینه‌های ژئوپلیتیکی بروز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می‌باشد. درواقع پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که مهم‌ترین زمینه‌های ژئوپلیتیکی بروز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران کدم‌اند؟ این پژوهش بر اساس ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی محسوب می‌شود. اطلاعات موردنیاز به شیوه اسنادی و با مراجعه به منابع معتبری چون کتب، مقالات و گزارش‌های معتبر گردآوری شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در بستر سه سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به وقوع پیوست. بنا به این یافته‌ها، عوامل ژئوپلیتیکی بروز جنگ در سطح ملی به عوامل سرزمینی و قلمرویی، ژئواکونومیک، ژئوکالچر، هیدروپلتیک، سیاسی، ژئواستراتژی و نظامی؛ در سطح منطقه‌ای به عوامل سرزمینی، ژئواکونومیک، ژئوکالچر، سیاسی، ژئواستراتژی و نظامی و در سطح بین‌الملل به عوامل ژئواکونومیک، ژئوکالچر، سیاسی، ژئواستراتژی و نظامی قابل‌تقسیم و بررسی است.واژگان کلیدی: ژئوپلیتیک، ایران، عراق، جنگ تحمیلی، تنش و منازعه
